O ano 1952

  En 1952 continuaba a Guerra Fría. A súa máxima expresión era a Guerra de Corea que chegou a unha fase de estancamento arredor do Paralelo 38. Ademais os USA -onde gañou as eleccións Dwight Eisenhower en novembro- lanzaron a súa 1ª bomba de hidróxeno (750 veces máis potente que a de Hiroshima) e o RU sumouse á festa coa súa 1ª primeira proba atómica.

  Europa occidental continuaba o seu proceso de unión coa entrada en vigor da CECA (creada o ano anterior). No RU faleceu en febreiro o rei George VI, comezando así o moi longo reinado de Elizabeth II e non foi un bo inicio pois en decembro, Londres, famoso pola súa néboa, viu como esta se convertía nunha terrible ameaza.

  Oriente Medio en cambio era un polvorín: en Exipto un golpe de estado encabezado polo xeneral Naguib logrou a abdicación do rei Faruk e en Xordania Hussein I debeu subir ao trono con 16 anos por incapacidade mental do seu pai. Tampouco había tranquilidade en Kenia co movemento Mau Mau e en América do sur que contemplou a viaxe de Che Guevara e Alberto Granado polo continente, a revolución boliviana coa chegada á presidencia de Paz Estensoro, o inicio da dictadura de Marcos Pérez-Jiménez en Venezuela e a morte por cancro de Evita Perón.

  Tamén foi o ano das Olimpíadas de Helsinki, do nacemento do código de barras -aínda que non se comercializou ata 1966-, da aparición de "The old man and the Sea" de Ernest Hemingway e "East of Eden" de John Steinbeck, e de marabillosas películas como "High Noon" ou "Singing on the rain".  

 

  En España 1952 foi un ano bastante bo onde se baixou das 300.000 defuncións absolutas e por 1ª vez na historia tamén o índice de mortalidade baixou do 10 ‰. A partir deste ano nunca se volverían a superar estes límites no século XX (pero si no 2020, o ano do Coronavirus). Para máis alegría o 1 de xuño suprimíronse as cartillas de racionamento, co que de paso se acabou co mercado negro que orixinaran, e tres días despois inaugúrabase a factoría de SEAT en Barcelona. Tamén foi o ano no que se iniciou o Plan Badajoz.

  Probas do novo status internacional do Réxime foron a anecdótica 1ª chegada desde 1936 dun buque español a un porto británico e a aceptación do país na UNESCO (entraría oficialmente en xaneiro de 1953).

  O mundo da cultura contemplou a primeira versión da canción "Dos cruces" por Jorge Gallarzo e varias películas de éxito: "Doña Francisquita","La hermana San Sulpicio" e "Violetas imperiales", as dúas últimas cunha esplendorosa Carmen Sevilla.

  En 1952 en Galicia emigraron 26.000 persoas. Ese ano pódese considerar o do final definitivo da guerrilla coa morte de Ramiro e Galán en Mesía, a detención de Couto e o proceso e posterior morte no garrote vil de Benigno Andrade, o popular Foucellas. Tamén foi o ano da maior traxedia ferroviaria cun terrible accidente entre Pazos e A Escravitude onde morreron máis de 10 persoas. Ata 2013 cos 80 mortos de Angrois non volvería a haber outro accidente tan grave.

 

E que pasaba en Ordes? O máis importante foi a construción da Casa Consistorial, case rematada (xa tiña a torre e o reloxo) na que se puxo a praza de abastos nos baixos, a explanación do campo da feira (actual parque infantil) con casetas debaixo da Alameda e o inicio da construción do novo campo de fútbol, ademais...

FEBREIRO: Fernando Conde Recouso premiado pola produción de leite (4.457 litros en 339 días) da súa vaca Roja. O día 22 morreu aos 69 anos Manuela Mosquera Villaverde, nai de Pedro do Piñeiro, e o día 29 Pedro Graña Blanco (industrial e ex-concelleiro na época republicana) aos 55 anos.

MARZO: Foucellas ferido e detido en Oza dos Ríos. Carmen Peña, esposa do notario Alfonso Leirós deu a luz o 3º fillo do matrimonio. Morreu en Poulo Ramona Botana Castro aos 76 anos.

ABRIL: Segundo Faya vendía máquinas de coser de 2ª man.

MAIO: O alcalde Juan Liñares asistiu aos funerais polos mortos no accidente de tren da Escravitude. Na campaña provincial contra o analfabetismo aparecen como lugares onde actuar Adrán, Ardemil, Beán e Vilamaior de Ordes. Tamén Encrobas e Queixas de Cerceda; Albixoi, Bascoi, Cabrui, Boado e Olas de Mesía; e Cabaleiros, Andoio, Viladabade e Anxeriz de Tordoia.

XUÑO: Homenaxe póstuma en Ordes á mestra Clotilde Stolle, morta no accidente de tren da Escravitude. Consuelo Silva, esposa do rexistrador da propiedade Pedro Trepat, deu a luz a unha nena. Constantino Suárez condenado por furto. Mortos en Mesía os guerrilleiros Manuel Ramiro e José Galán e detido o guerrilleiro Juan Couto Sanjurjo.

XULLO: Consello de guerra contra Benigno Andrade Foucellas. Voda do administrador de Correos Manuel Botana Uzal coa mestra Rosalía Ferreiro Barreiro en San Miguel de Vilar (Touro). Tamén casaron en Ordes Clara Astray co médico balear Bartolomé Siquier e Mª Ángeles Mariño Iglesias con Manuel Astray Rivas. Modesto Iglesias e Manuel Piñeiro, 1º e 2º nun campionato de pesca celebrado no Tambre en Berreo. Veu de vacacións o comandante médico José Otero Valcárcel.

AGOSTO: Partido amigable en Santa Isabel entre o Santiago e o Ordes onde a afección ordense encheu o campo. Morreron Dolores Iglesias Ferrer, muller de Rogelio Prado, aos 48 anos e Juan Calvo Pérez aos 60. O día 7 foi axustizado Benigno Andrade Foucellas no cárcere da Coruña.

SETEMBRO: Emilio Pita Álvarez nomeado xuíz do Xulgado Comarcal de Ordes. Morreron en Leira Manuel Antón Liñares aos 51 anos e en Ordes Antonio Pazos Martínez aos 61 anos.

OUTUBRO: Morreron en Buscás Manuel Suárez Viqueira aos 56 anos e en Leira José Graña Blanco aos 52 anos.

NOVEMBRO: O gobernador civil Pardo de Santayana acompañado doutras autoridades visitou Cerceda, Tordoia e Trazo o día 19. O mércores 26 visitou Mesía, Frades, Oroso e Ordes e deu subvencións de 150.000 pesetas a Mesía e 75.000 a Ordes. Morreu en Parada Manuela Remuiñán Ríos. En Ordes morreron Juan Carballido Conde, dos Carballidos do Piñeiro, aos 80 anos e Margarita Fernández Vázquez (sogra de Amancio Castro) aos 62.

DECEMBRO: Concurso de Calidade de patacas o domingo 7 para todos os agricultores das comarcas de Ordes e Carballo. A Xunta de electrificación presentou proxectos para achegar a electricidade á parroquia de Montaos e a outras de Ordes. Morreu en Beán Juan Reboredo Gómez aos 62 anos.