sábado, 14 de diciembre de 2024

O ano 1959

 
En 1959 o home do ano foi Fidel Castro pois o 1 de xaneiro triunfou a Revolución cubana contra a ditadura de Fulgencio Batista. Os USA, que en xaneiro incorporaron a Alaska como 49º estado e en agosto como 50º a Hawai, recoñeceron ao novo goberno o día 7, antes incluso de que entraran os revolucionarios en La Habana.
Pero a inicial simpatía pronto se transformaría en preocupación pola súa deriva comunista. A inestabilidade aumentou na zona: o presidente Frondizi de Arxentina enfrontou duras folgas, os castristas invadiron Panamá en abril e houbo unha revolta en Nicaragua contra o ditador Anastasio Somoza. Só Venezuela con Rómulo Betancourt iniciaba un periodo de esplendor.
  En Asia as cousas non pintaban mellor co exército de Vietnam do Norte entrando en Laos e China invadindo o Tíbet, facendo fuxir ao Dalai Lama. Tamén aquí había unha excepción na India onde Indira Gandhi, filla do primeiro ministro Jawaharlal Nehru era nomeada presidenta do seu partido.
 
  En Europa tivo lugar o Concilio Vaticano II que cambiaría á Igrexa Católica, adaptándoa aos novos tempos. De Gaulle tomou a presidencia da V República, Aldo Moro comezaba a liderar a Democracia Cristiana italiana e naceu Chipre como país independente.
  1959 foi o ano no "que morreu a música" pois o 3 de febreiro nun accidente de avión faleceron os cantantes Buddy Holly, Ritchie Valens e The Big Bopper. Aínda así houbo fenomenais cancións e impresionantes películas. Tamén apareceron iconos como a boneca Barbie, a mítica serie Bonanza e a primeira aventura de Astérix na revista Pilote. O libro máis destacado foi "O tambor de folla de lata" de Günter Grass.
 
  España en 1959 viviu dous momentos de enorme triunfo para o franquismo (ambos os dous transmitidos en directo pola novata TVE): a inauguración o 1 de abril -20 anos despois do final da guerra civil- do Val dos Caídos e a breve visita a Madrid do xeneral Eisenhower presidente dos Estados Unidos o 21 e 22 de decembro, símbolo do novo status internacional da ditadura de Franco.
 
 
  Pero realmente o acontecemento máis importante do ano tivo lugar o 21 de xullo e foi o decreto 10/1959 "Nueva Ordenación Económica" ou sexa o Plan de Estabilización. España cunha inflación desbocada, un déficit enorme na balanza de pagos e coas reservas de divisas esgotadas estivera ao bordo da bancarrota e a conseguinte suspensión de pagos. Os tecnócratas do Opus no goberno desde 1957 lograron convencer aos xerarcas do Réxime e especialmente a Franco -titánica tarefa- para cambiar o modelo económico: abandonar as regulacións autárquicas, liberalizar o mercado e -a medida máis dolorosa- devaluar a moeda (o famoso cambio 1 dolar = 60 pesetas). Así o FMI e a OECE asesoraron ao goberno e proporcionaron os créditos que permitiron eludir a bancarrota.
  Outras noticias daquel ano foron o desastre de Ribadelago (Zamora) onde rebentou a presa dun encoro e morreron 150 persoas e o redescubrimento da cova de Nerja con pinturas de hai 40.000 anos.
  No ámbito da cultura 1959 foi o ano dunha das radionovelas de máis éxito, Ama Rosa, da canción Un telegrama e de películas como El baile, Carmen la de Ronda, Los chicos, El Lazarillo de Tormes, Molokai, Quince bajo la lona ou Los tramposos.
  Galicia seguía indo lentamente para arriba e contemplou os comezos de COREN. Tivo lugar a rodaxe de La casa de la Troya do director Rafael Gil con Arturo Fernández e Ana Esmeralda, e saíu o 1º dos 4 números da revista "Vieiros".
 
En Ordes non houbo acontecementos demasiado destacados. Comezou a construción do edificio do Frente de Juventudes e o asfaltado da estrada á estación da Pontraga, ademais de ser inauguradas varias escolas. Ese ano saíu do cárcere Pedro do Serrador.
XANEIRO: Morreu Manuel Mosquera Villaverde da Fonte Estrei.
FEBREIRO: Na película de Rafael Gil "La casa de la Troya" rodouse a escena do roubo dos chourizos, pero non no Mesón do Vento senón preto da Coruña. Ramón Sánchez Couto ía ampliar a instalación eléctrica en Vilamaior para iluminar O Peñasco, Carballedo, Ameixeira, Armada, Ramil e Fondo de Aldea.
MARZO: Morreron María Mosquera Villaverde aos 63 anos e un camioneiro compostelán de 40 anos por unha indisposición repentina.
ABRIL: Despois dun violento Fabril-Ordes castigados con 4 partidos por agresión os xogadores ordenses Manuel Salorio Arenas e Enrique Carretero Pena e o club cunha multa de 800 pesetas (tamén houbos castigos para algún fabrilista).
MAIO: Visita do cardeal Quiroga Palacios para presidir unha reunión post-misional.
XUÑO: Morreron Leonor Bao aos 51 anos en Poulo e o párroco de Parada e Numide don Jesús Sánchez Verdeal aos 54. Tamén faceleu en Madrid o compostelán José Sánchez Guisande, xuíz de Ordes nos anos 20. Homicidio en Rodís (Cerceda) e crime en Vilar (Val do Dubra).
XULLO: O día 22 o Gobernador Civil Evaristo Martín Freire inaugurou a escola de Parada en terreos donados por del Valle, un lavadoiro no Mesón, outro en Sar e un par de fontes. Logo en Val do Dubra inauguraría tamén a nova Casa Consistorial. Pedida de man de Carmiña Veiga (filla de Antonio Veiga Valiño) para Miguel González.
AGOSTO: Veraneou en Ordes o director do Banco de España en Burgos Enrique Sánchez Marín. Actuación do TEU da Facultade de Dereito de Madrid. Voda de María José Castro Pardo con Miguel García Morales. Morreu Josefa Carballido Noya aos 40 anos.
SETEMBRO: Solta de pombas mensaxeiras por afeccionados vigueses. Moi mal mes en Buscás: morreron Jesús Moar Veiras, Francisca Castro Franqueira aos 59 anos e José Moar Prado aos 73. En Ordes morreu nun accidente de moto Pedro Graña Faya aos 37 anos.
OUTUBRO: En Caracas voda de Juan Ferreiro e Mercedes Boquete Candal. Faleceu en Beán Jesusa Patiño Sánchez, 2ª esposa de Jacobo Nouche Pena.
NOVEMBRO: Nomeado rexistrador da Propiedade Enrique Cid Harguindey.
DECEMBRO: A familia Liñares vendía "casa en lo más céntrico de Órdenes con ultramarinos, ferretería, fábrica de chocolates, cine y huerto". Había que chamar ao teléfono 38. O día 5 morreu no Mesón do Vento Clotilde Vázquez Pedreira, viúva de Antonio Ramos, propietaria da antiga casa de postas.

No hay comentarios:

Publicar un comentario