Capela de San Xosé en Buscás

 No lugar da Bouciña, a quilómetro e medio ao norte da Rúa, achamos este pequeno templo preto da que foi a casa Reitoral onde vivían os sacerdotes da parroquia de Buscás.

  Esta capela, levantada no ano 1687, ten de particular que a súa fachada da ao noroeste e non ao oeste como é costume. Polo demais é bastante corrente: posúe planta rectangular cun corpo acaroado á ábsida, o que lle da unha forma en L bastante habitual noutros templos próximos como os de Ardemil, Buscás ou a Calle de Poulo. Os seus 5,40 metros de fachada e case 12 de lonxitude máis o engadido da sancristía fan que a súa superficie estea entre 75 e 80 metros cadrados.

  Está feita con muros de cachotería pero con pezas de cantería nos ocos. A cuberta é a dúas augas. O edificio foi restaurado a principios do século XXI cun encintado de morteiro coloreado en rosa, bonito pero que non se adecuaba nada á tipoloxía orixinal. Arredor de 2020 foi revocada e pintada de cor branca. Nese momento debeu ser retirada unha das dúas campás que había, pois na actualidade só ten unha.

   Na fachada, sobre a porta principal, destaca unha fornela na que se conserva unha figura de San Xosé de talla moi rústica. Remata o conxunto unha espadana de dous ocos feita de formigón. O interior está encalado e conserva os pavimentos de pedra.

Grazas a unha notas manuscritas* por Domingo Antonio Moar podemos saber algunhas curiosidades sobre a historia da capela.   Foi fundada exactamente o 29 de maio de 1686 por un tal Benito Tojo.   En 1721 recibiu a visita de don Luis de Salcedo, arcebispo de Santiago, sendo párroco don Rodrigo Lorenzo.   Mandatos: Podíase explicar a doutrina e os evanxeos nos días festivos, pero quedaba terminantemente prohibido dicir "misa de pobo" e dar a comuñón na capela de San Xosé baixo pena de excomuñon! Así mesmo quedaba prohibido aos seglares dar comidas nos días de actos ou enterros, e aos sacerdotes de asistir a elas igualmente baixo pena de excomuñón. Requiriuse ao abade de San Martiño a cuxo padroado pertencía a igrexa de Buscás, mandase reparar o campo principal da mesma, multando ao cura con 550 reais.   * Notas que me pasou Manuel Moar Manolito de Ramos.

 

  Para coñecer outros templos do concello preme en Igrexas e capelas de Ordes.