Anastasia Pisonero Ramos

 

  Anastasia Pisonero Ramos, máis coñecida como Tasina, naceu en 1927 en Villalón de Campos, pequena vila do norte da provincia de Valladolid, no seo dunha familia ilustrada. O seu tío, o sacerdote don Eulogio Ramos Gangoso (1883-1966) foi profesor de filosofía do Instituto de Ensino Medio de Vigo e autor de varios libros. 

  A súa nai morreu moi nova sen deixarlle ningún recordo. Como nos contos de fadas, o seu pai volveu casar e a súa madrastra foi con ela fría e distante. Con 9 anos de idade trasladouse co matrimonio e a súa irmá Ana María Luisa a Vigo, onde estudou interna no colexio das Carmelitas ata os 16. Posteriormente cursou Maxisterio en Pontevedra. Alí coñeceu a Viriato Lamas Gutiérrez (1924-1993) que tiña un comercio de confección na cidade a medias cun tío seu. Acabada a carreira de Maxisterio comezou a dar clases en Tui. 

  En 1951 casou con Viriato, quen decidira independizarse da tutela familiar cambiando Pontevedra por Ordes, lugar que coñecía xa que levaba anos residindo nel outro tío seu: Viriato o Vello. 

 

  Naqueles tempos practicamente todo se vendía nas feiras pero non había comercios modernos como nas cidades. Puxeron unha tenda na esquina de Alfonso Senra coa entón rúa Directorio (onde hoxe está Froiz) que causou unha revolución na zona. A forma de levar o negocio era innovadora e o escaparate inmellorable. 

  Viriato comezou adquirindo as prendas de punto na Coruña, pero, coñecendo perfectamente o custo da la e da confección, ocorréuselle comprar unha máquina e contratar a dúas mozas para facer as pezas. Tasina tiña unha proposta para dar clases nunha academia pero rexeitouna e preferiu acompañar no traballo empresarial ao seu marido. 

  Pronto ampliaron a maquinaria comprando unha devanadora de 4 púas para atender a crecente demanda. Tasina lembraba que un pedido de 60 xerseis para Vigo pareceulles unha auténtica tolemia. 

 

  Nese momento construíron a casa, unha nave e compraron varias máquinas, o que foi o paso definitivo cara á produción industrial deixando o comercio minorista de lado. Iso implicou a contratación de moitas máis traballadoras. As mulleres da comarca, afeitas ao duro traballo do campo, aínda que con mans tan rudas que lles eran difíciles as tarefas delicadas, responderon con entusiasmo. “Para ellas fue una liberación, hasta el punto de que preferían venir también los sábados porque en sus casas las obligarían a hacer las faenas agrícolas”. En menor cantidade tamén houbo homes: contrataron a mecánicos de coches e recicláronos para coidar a maquinaria téxtil. Tratábase de xente afeita a unha vida dura, e que diante da oportunidade que se lles brindou, dérono todo. O patrimonio humano en Viriato foi moi importante: “Si no fuera por esta gente y su forma de hacer, Viriato no existiría”. Había bo ambiente e moita colaboración. Viriato era ao principio como unha gran familia. O matrimonio sempre se sentiu responsable dos seus traballadores e tanto Tasina como o seu marido coñecían a todos persoalmente. 

 

  Quizais por esa infancia tan triste e a falta de amor materno deu moita importancia á familia, compaxinándoa perfectamente co traballo. Tivo 9 fillos, o último cando pasaba bastante dos 40 anos. Foron Mª Luisa, Victoria, Beatriz, Ana, Amparo, Víctor, Viriato, Anastasia e Pablo. Pero o seu marido dicíalle que tiña un décimo fillo máis: a empresa. 

 

  Tasina sempre foi unha persoa moi versátil no seu traballo, e tanto se encargaba da mostraxe como dos provedores ou do persoal. Ademais realizaba viaxes para ver os avances que había en países como Escocia, Alemaña e Italia, e para traer materia prima. Aínda que o seu traballo era máis aparente e Viriato dedicábase máis aos papeis e estaba moito tempo no despacho, ela sempre recoñeceu que el era o espírito e a forza impulsora da empresa. 

  “Lo difícil fue el primer cliente. luego se corrió la voz y vino todo rodado”. A fábrica chegou a ter arredor de 500 empregados e a fabricar 5.000 prendas diarias. O lema de Viriato era “Vendemos mucho porque vendemos barato, y vendemos barato porque vendemos mucho”. Nos 70 e 80 era un imperio que fabricaba para El Corte Inglés, Galerías Preciados ou Cortefiel. Máis da metade dos xerseis de punto que vestiron millóns de españois fabricáronse en Ordes. 

 

  Tasina a posteriori comentou que quizais foi un erro medrar tanto. O ambiente de familia dos primeiros tempos desapareceu e coa enfermidade de Viriato "Todos los hilos de aquel maravilloso entramado que él había tejido se fueron deshaciendo. No hubo nadie que pudiese recomponer lo que solo él supo crear". Obviamente a morte do seu marido en xuño de 1993 foi un duro golpe para ela e para a empresa, que acabaría en mans do "arxentino" de Cestaños Francisco Ríos. 

   Tasina foi recoñecida xunto ao seu marido en 1998 como fillos predilectos de Ordes e tamén recibiu o Escudo de Ouro de Pontevedra (sen ser galega). 

  O feito de quedar sen a empresa Viriato non detivo a súa actividade. Con máis de 90 anos seguía cosendo na súa casa da Coruña e dedicando 6 horas a supervisar o produto que fabricaban os seus fillos Pablo e Víctor Lamas coas firmas Maslamas e Pisonero. 

  Morreu o martes 3 de xaneiro de 2023 aos 95 anos de idade.