A familia Gil (Poulo)

  A abundancia de tratantes de gando* que houbo historicamente na parroquia de Poulo ocasionou que todos os seus habitantes fosen alcumados vaqueiros*. Un dos máis destacados gandeiros de Poulo foi Evaristo Gil Calvo (1873-1964), que nos anos 20 e 30 era o maior contribuínte da parroquia. Na súa casa (a uns 300 metros da Calle) era onde se poñía a urna cando habia eleccións e el mesmo foi concelleiro nos convulsos anos 30. Evaristo casou con María Viqueira Figueira (1878-1956), coa que tivo polo menos 6 fillos que chegaron á idade adulta: María, José, Manuel, María Jesús, Hermenegildo e Elisa Gil Viqueira.

 

De María só sabemos que casou na igrexa de San Pedro de Mezonzo en agosto de 1932 con José María Botana Varela, un mozo que acababa de volver de New York. A parella marchou de novo para América e alí se estableceu.

José Gil Viqueira (1901-1994) foi o herdeiro da casa familiar. Casou con María Veiras Botana (1899-1979), tamén de Poulo, e con ela tivo 9 fillos, os moi coñecidos Gil Veiras. Tres deles (Gumersindo, Manuel e Ricardo) emigraron, José, o maior, Germán e Carmen, a menor, seguiron en Poulo mentres os outros establecéronse en diversos lugares do concello. Francisco casou para Folgoso, Pura para Ordes e Concepción con José Conde do Bidueiro.

 

María Veiras Botana (1899-1979) era irmá de Avelino -que casou con Manuela Veiras Veiras-, e de Manuel, casado con María Veiras Veiras, e pai de Concha, a propietaria da Casa Antón Veiras, herencia materna xa que María era filla de José Veiras Mosquera (1884-1059), e este de Antonio Veiras Camba Antón (1845-1930) -dos Veiras de Pardiñas- e de Mª Mosquera Uzal (m.1925).

 

Manuel (1903-1995), Mª Jesús (1907-1995) e Hermenegildo Gil Viqueira (1915-2001) non casaron e viviron xuntos nunha casa da Calle.

Finalmente Elisa Gil Viqueira (1917-2001), a máis nova, casou co mozo de Buscás Ramón Moar Lata (n.1914), un dos moitos fillos do antigo alcalde Antonio Moar Veiras (non confundir co seu irmán Domingo Antonio). Con el estableceuse en Santiago, na rúa Algalia de Abaixo e con el tivo tres fillos: Mª Ángeles, Isabel e Pilar.

 

*  Había moitos tratantes en Ordes (non só en Poulo). Unha noticia de 1927 infórmanos que foron denunciados pola Garda Civil 8 tratantes do concello de Ordes  por comprar gando na feira de Cerceda sen ter a matrícula correspondente. Foron Evaristo Gil Calvo e o seu fillo José Gil Viqueira (entón en Lavandeira), ademais de Antonio Gestal Calvo de Ardemil, Antonio García Varela de Pereira, Pedro Fraga Rodríguez da rúa dos Lagartos, Gerardo Morales Varela, José Vieites López e Miguel Remuiñán del Río (ou Ríos?).

 Outros alcumes parroquiales son os caciques ou caciquillos de Ordes, os crouchos de Mercurín e os pacholetas de Santa Cruz.