Plantas de flores brancas

 

   Se nos pedisen que nomeásemos unha flor silvestre de pétalos brancos, creo que á inmensa maioría de nós a primeira que nos viría á cabeza sería a humilde margarida (Bellis perennis). Quen nos seus anos de infancia ou mocidade non colleu algunha e arrincándolle os pétalos recitou aquela cantilena de "quéreme ... non me quere ..."? É unha planta case universal que en inglés chámase daisy (si, a noiva do Pato Donald). De feito a nosa expresión sobre os mortos "criando malvas" en inglés tamén existe pero cambiando malvas por margaridas: "pushing up daisies" (empuxando cara arriba as margaridas).

  Non son tan frecuentes outras plantas parecidas a ela como a macela (Chamaemelum nobile), que en castelán é coñecida como manzanilla ou camomila, e que como estes nomes indican é a que se emprega para fabricar cosméticos e facer infusións. Máis raras son as margaridas xigantes, margaritón en castelán (Leucanthemum maximum ou Leucanthemum vulgare) que proceden dos Pireneos pero que se adaptan perfectamente ao noso clima.

 

 

  Nos mesmos prados das margaridas é moi común atopar o trevo branco (Trifolium repens), planta que ten unha folla habitualmente dividida en tres foliolos (de aí o nome) aínda que ás veces poden ter máis, cousa que supostamente trae boa sorte á persoa que as atopa.

  Igualmente moi abundante é a herba dos carpinteiros ou milfollas (Achilea milefolium), coñecida en castelán como milenrama ou perejil bravío, que se usaba tradicionalmente para lavar as feridas. Hai moitas outras plantas similares en aspecto como Oenanthe lachenalii, moito máis estilizada, Rouya polygama, Daucus carota, etc.

 

 

  Da familia das apiáceas -á que pertencen especies tan comúns como a cenoria e o apio- hai plantas con flores similares pero que alcanzan maiores alturas. Entre elas están a popular cicuta ou pirixel das bruxas (Conium maculatum), o pé de boi ou nabo del demonio (Oenanthe crocata) -ambos os dous velenosos-, a lampaza (Heracleum sphondylium) e a Oenanthe aquatica (milenrama de arroyos) que nace no cauce de moitos regatos. Tamén a beneficiosa Angelica archangelica, unha planta moi abundante nos nosos valos en primavera. Esta última é moi grande, podendo alcanzar ata os dos metros de altura, con talos ocos e un aroma moi característico. O seu uso medicinal está documentado desde a antigüidade. Ten unhas flores que normalmente son verdosas, pero que ao madurar chegan a ter cor branca. No resto de España é máis habitual a Angelica sylvestris.

 

 

  Outra planta cada vez máis abundante é a corriola (Convolvulus arvensis), correhuela en castelán. É tremendamente invasiva, medra con rapidez e estrangula a outras plantas -ata o intenta co millo- coas que pelexa pola luz e a auga.

  Tamén abundante nos bordos dos camiños e valados é a Silene latifolia, colleja en castelán. A súa flor parece ter 10 pétalos, pero en realidade ten 5 cunha especie de corte lonxitudinal.

 

 

  Non son especialmente abundantes pero si habituais Arenaria montana e Potentilla montana pero o seu pequeno tamaño fai que pasen practicamente despercibidas.

 

  Unha mala herba moi habitual nas leiras é a muruxa (Stellaria media), pamplina en castelán, que resiste mal a calor. Amiga de entornos húmidos como os regatos, a barraza (Helosciadium nodiflorum), berra ou berraza en castelán, tamén ten unhas pequenas flores brancas.

 

 

  Habitual por todas partes é a abrótega ou gamón (Asphodelus albus), una planta que para os antigos gregos tamén era abondosa na morada dos mortos. Pero para os rapaces galegos de antano tiña connotacións máis alegres porque cos seus froitos facíanse os proxectís dos tiratacos, unha arma que construían perforando un tronquiño de bieiteiro, e os seus fráxiles talos cando estaban secos servían para lúdicas competicións de esgrima.

  

  Para ver máis plantas silvestres (non necesariamente da comarca) que teñen flores de cor branca, podedes premer aquí: Plantas silvestres con flores brancas.