Loxicamente o ano 1914 será lembrado por ser o inicio da 1ª GM, suceso que opaca a
todos os demais, pero non é o único importante.
Por exemplo tamén é o ano da chegada de Woodrow Wilson á Casa Branca e o comezo do espertar dos Estados Unidos como gran potencia. Cando acabe a guerra, por primeira vez en séculos, Europa xa non estará soa ao mando. A primeira demostración é que ese ano inaugurouse o Canal de Panamá, feito e controlado polos estadounidenses (despois do fracaso francés).
España vive novamente un cambio de goberno. O
conservador galego Eduardo Dato Iradier será
o presidente que convoque eleccións.
Cando a guerra europea estala, o noso país declárase neutral, basicamente
porque non estabamos en condicións de axudar a ningún bando. Tampouco habería
acordo a quen apoiar: a dereita era en xeral xermanófila mentres a esquerda era
partidaria dos aliados, pero con excepcións en ambos os dous bandos. En todo
caso, o conflito axudou ao desenvolvemento da nosa industria porque as
necesidades dos contendentes aumentaron e a competencia comercial baixou. Claro
que tamén aumentou a inflación.
A nivel sanitario houbo unha grave epidemia
de tifus, menos coñecida que a de
gripe que atacaría 4 anos despois.
En Galicia sufrimos fortemente esa epidemia
de tifus por contaminación das
fontes de auga. Vigo, que tiña uns 45.000 habitantes, tivo case 1.000 mortos
(mentres Barcelona tivo 2.000 cunha poboación de 600.000 habitantes).
A emigración descendeu ese ano en toda España
e tamén en Galicia debido á guerra e ás malas condicións económicas americanas.
Aínda así saíron máis de 22.000 emigrantes (6.400 da provincia coruñesa) con
destino principalmente a Arxentina. Por certo que a viaxe en 3ª clase custaba
entre 85 e 100 pesetas, unha pequena fortuna naqueles tempos.
En Ordes segue o dominio de Saturnino Aller, agora sen discusión.
De feito o candidato liberal, Alfredo Vicenti, non ten que competir nas eleccións pois non hai adversario, así
que é proclamado deputado polo artigo 29.
Como sempre, abundaban os actos violentos. O 12 de febreiro dese ano en Castro (Mesía) Manuel Seijas Boo, un mozo solteiro de 23 anos, apuñalou e matou a Ramón Verea Vilariño, tamén solteiro de 53.
E da crónica social destaca o paso da Infanta Isabel la Chata, a personalidade máis
popular e querida da familia real aos seus 63 anos, que ese verán veu de visita
a Galicia.
O 7 de xullo, despois dunha estancia na Coruña, dirixiuse a Santiago
nun coche engalanado con flores. Fixo unha parada en Carral e logo, ás 12:45
pasou por Ordes entre repenique de
campás e a "Marcha Real" tocada por unha banda de música. Detívose e foi
cumprimentada polas autoridades. Tamén recibiu un ramo de flores ofrecido por
un grupo de fermosas señoritas. A infanta, compracida, deixou un donativo para
os pobres e despediuse entre os aplausos do numeroso xentío que se congregara para vela.
Posteriormente tamén parou en Sigüeiro. Alí volveu ser cumprimentada polas
autoridades (despois de comer, que xa era a hora), volveu deixar outro donativo
e volveu ser aclamada polos paisanos.
Lista de industriais en maio de 1913
Ramón Calvo Vieites
|
ferraxería
|
Calle Real
|
Antonio Viqueira
|
obxectos de latón
|
Calle Real
|
Juan Liñares Iglesias
|
mercería
|
Calle Real
|
José Romero Faya
|
mercería
|
Calle Real
|
Manuel García Bermúdez
|
mercería
|
Calle Real
|
Juan Barreiro Ríos
|
ultramarinos
|
Calle Real
|
Carmen Mato González
|
ultramarinos
|
Calle Real
|
Pedro Sánchez Neira
|
carne
|
Calle Real
|
María Vaamonde García
|
carne
|
Calle Real
|
José Viqueira Vieites
|
comestibles
|
Calle Real
|
Manuel Iglesias
|
comestibles
|
Ponte
|
Manuel Franqueira
|
comestibles
|
Ponte
|
Antonio Amado Amado
|
viños ao por menor
|
Calle Real
|
Manuel Castro Liste
|
viños ao por menor
|
Calle Real
|
José Mariño
|
viños ao por menor
|
Calle
Nueva
|
Manuel Vieites Franqueira
|
taberna
|
As Casillas
|
Cándido Castaño Franco
|
chocolatería
|
Calle Real
|
Ricardo Trasmonte
|
bodegón
|
Calle Real
|
Francisca Remuiñán
|
bodegón
|
Calle Real
|
Ventura Caramelo Paz
|
bodegón
|
Calle Real
|
Luis Ferreiro Franqueira
|
bodegón
|
Calle Real
|
Antonio Ramos
|
bodegón
|
Mesón do Vento
|
Antonio Bascoy Castro
|
bodegón
|
Vilamaior
|
Antonio Grela Veiras
|
bodegón
|
Montaos
|
Joaquín Sanmartín
|
bodegón
|
Poulo
|
José Sánchez Somoza
|
fábrica de gasosa
|
Calle Real
|
Juan Barreiro Ríos
|
muíño 2 pedras
|
Calle Real
|
salto de auga
|
Calle Real
|
|
Susana Gómez
|
muíño 2 pedras
|
Leira
|
salto de auga
|
Leira
|
|
Ramón Faya Fernández
|
fábrica de curtidos
|
Ordes
|
muíño uso exclusivo
|
Ordes
|
|
Manuel Álvarez del Río
|
farmacia
|
Calle Real
|
José Mª Carballido
|
farmacia
|
Calle Real
|
Carlos Troche Rivas
|
veterinario
|
Calle Real
|
Domingo A. Moar
|
avogado e agrimensor
|
Calle Real
|
Andrés Domínguez Guitián
|
avogado e notario
|
Calle Real
|
Celestino Amigo Oreiro
|
avogado
|
Calle Real
|
José Iglesias Álvarez
|
avogado
|
Calle Real
|
José Carnota Pérez
|
procurador
|
Calle Real
|
Policarpo Rivas Godoy
|
procurador
|
Calle Real
|
Andrés Villar Santos
|
procurador
|
Calle Real
|
Manuel García Rivas
|
procurador
|
Calle Real
|
Baldomero Posse Pérez
|
actuario
|
Calle Real
|
José Calviño
|
forno de pan e
tenda
|
Calle Real
|
Juan Eirín
|
forno de pan e
tenda
|
Calle Nueva
|
Manuel García Bermúdez
|
forno de pan e
tenda
|
Calle Real
|
cobrador letras
de xiro
|
Calle Real
|
|
José Vázquez
|
reloxeiro
|
Calle Real
|
Ramón López
|
parada de
sementais
|
Leira
|
José Veiras Camba
|
parada de
sementais
|
Poulo
|
No hay comentarios:
Publicar un comentario