sábado, 19 de marzo de 2016

Historia do Mesón do Vento


  Velaquí unha pequena historia do Mesón. Preme na ligazón e saberás algo máis da segunda vila en importancia do noso concello.
HISTORIA DO MESÓN DO VENTO

  A historia do Mesón do Vento parece comezar nos anos 70 do século XVIII.
  Ata entón a principal vía de comunicación da provincia era o Camiño Real -o que hoxe denominamos Camiño Inglés- que pasaba por Bruma e Cabeza de Lobo, pero en 1764 comezou a construción do "Camiño Novo" (agora a N-550) que fixo aumentar a poboación ao longo do seu trazado e, simultaneamente, provocou un estancamento na área do camiño antigo.

  É evidente que xa existía o lugar do Mesón do Vento e é posible que xa houbese algunha casa con anterioridade, pero debemos vencellar o seu nacemento como vila á nova ruta.
 
    Máis antiga que o Mesón é a aldea da Adina na que se celebraba unha feira os terceiros sábados do mes que se converteu nunha das máis importantes e famosas da provincia no século XIX, aínda que a súa orixe é moi anterior (xa aparece mencionada no Catastro del Marqués de la Ensenada do ano 1750). A finais do século XIX abandonaría o seu emprazamento orixinal e pasaría a celebrarse na gran explanada do Mesón.

  En 1822 o cartógrafo Domingo Fontán parou a comer no lugar. No seu caderno escribiu en castelán "Mesón del Viento". Evidentemente xa había algún tipo de establecemento para atender aos viaxeiros despois da temible subida de Herves.
  En 1835, durante a 1ª guerra carlista, unha partida de carlistas da zona de Sobrado atacaba ás dilixencias no Mesón.
  En 1846 edítase o Diccionario de Madoz. Nel méncionase o lugar de “Mesón del Viento” pero sen aportar ningún dato máis. Da Adina dise que tiña 3 veciños (casas) e 14 habitantes. A feira duraba seis horas e asistía xente desde 3 ou 4 leguas de distancia -ata 20 km!- basicamente para comprar gando, aínda que tamén se vendía gran.

  Ao longo do século XIX o Mesón era un lugar de paso. Á metade de século constrúese o camiño cara a Betanzos polas Travesas. Abundan as narracións de viaxeiros contando como os rapaces mendigaban cando algún viaxeiro se detiña.
  No ano 1905 sufriu un incendio a pousada onde paraban as dilixencias. Afortunadamente só houbo un ferido. 
  Neses tempos a feira da Adina era tan famosa e concorrida que atraía tamén a unha cantidade importante de xente de mal vivir. Eran habituais os conflitos entre os asistentes: coiteladas, garrotazos… e diversos delitos como roubos e moeda falsa (1891). En 1909, por exemplo, tres bandidos roubáronlle a un tratante 528 pesetas!
  En xaneiro de 1912 a feira da Adina aumenta a súa periodicidade, celebrándose tamén os primeiros sábados de mes (antes da das Travesas) "sen impostos".

  No ano 1915 o madrileño Alejandro Pérez Lugín publica "La casa de la Troya".
O protagonista da novela pasa polo Mesón do Vento do que da unha pobre descrición: unhas poucas "casucas" negras e uns rapaces esfameados e sucios. Os estudantes da novela róubanlle chourizos e pan á iracunda pousadeira que aínda así no perdeu cartos.
  O éxito da novela e da posterior película fai que o nome do Mesón sexa coñecido en toda Galicia.
  Comeza a haber automóbiles e o número de accidentes e avarías preto do Mesón é alto.


  En 1921 incéndiase a casa chamada “A antiga”. Houbo que intentar apagar o lume con terra por falta de auga.
 A feira da Adina segue medrando. Pónselle un imposto para comprar unha báscula pero o alcalde de Ordes, Manuel Rivas, suprímeo en 1925. Nese tempo Antonio Ramos Insua era o máis rico propietario da zona.
  Avecíñanse tempos duros. Os membros das asociacións agrarias teñen conflitos cos non asociados e as dereitas coas esquerdas. Todas estas tensións desembocarán na Guerra Civil de 1936.

  Despois da guerra o Mesón sufriu as mesmas penurias que o resto de Galicia e España. A economía da vila seguiu dependendo da feira e da estrada N-550. A emigración á Coruña, a América e logo a Europa foi a única maneira para moitos de escapar da fame.
  En 1946 o Mesón seguía sendo bastante pequeno. Había unha gran explanada onde se celebraba a feira, algunhas casas na Folgueira e logo varias máis ao longo da estrada nacional, entre elas as tres máis importantes: o mesón de Celsa, onde paraban os autobuses, a casa de Armas ou de Raposo do lado norte e a de Hilario (o estanco) que estaba máis ao leste.
  Nos anos seguintes o Mesón foi medrando moi lentamente. Nos anos 50 xa se fixera a estrada a Cerceda e un desnivelado campo de fútbol ao seu carón.

  Os anos 60 foron unha época de pequenos cambios. O crecemento da vila viuse obstaculizado porque moitos dos mellores terreos estaban en mans de dona Celsa Ramos.
  En 1963 estableceuse a nova emisora de RNE (traída de Arganda) e a antena converteuse na imaxe máis representativa da vila. Un ano despois, en 1964, erixiuse a igrexa en terreos cedidos por dona Celsa Ramos.
  En 1967 unha avioneta francesa estrelouse e morreron os seus tres tripulantes.
  Nos anos 70 a feira da Adina sufriu a competencia da de Ordes. Logrou gañar esa batalla pero non puido coa dos cambios socioeconómicos do país. Hoxe só é unha fracción do que en tempos foi.

   A construción da Central Térmica de Meirama a partir de 1974 foi un momento de gran auxe económico e demográfico para toda a zona pero sobre todo para o Mesón do Vento. Isto propiciu a creación en 1979 do colexio público, en gran parte polos esforzos do profesor Roberto Forján. Este bo momento durou máis de dez anos. En 1987 tivo que ser ampliado o colexio debido á gran cantidade de rapaces que enchían as aulas.
  Pero a mediados dos 90 comezou a caída demográfica. O colexio perdeu alumnos, cousa que se agudizou con traslado dos  grupos de 7º e 8º ao instituto “Maruxa Mallo” de Ordes debido á LOGSE. Houbo protestas que non serviron de nada.

  En setembro do ano 2000 comezou a construción da nave do campo da feira. No 2005 arranxouse todo o entorno e o Mesón do Vento acadou -máis ou menos- o seu aspecto actual.

No hay comentarios:

Publicar un comentario