O caso Lázare

  En 1962 tres homes, Frank Morris e os irmáns Anglin, fuxiron de Alcatraz. Aínda hoxe ignórase se afogaron ou lograron escapar e marchar a outro país. É un enigma coñecido por case todo o mundo.

  Para non ser menos, Galicia tamén tivo o seu enigma. A diferenza co anterior é que hoxe ninguén o coñece. O seu protagonista foi Gumersindo Lázare Galán (ou Lazaré, non está claro), un modélico empregado do banco "Crédito Gallego" da Coruña.

  Módelico ata que deixou de selo. Parece que por culpa da súa afección ao xogo contraeu moitas débedas e decidiu coller o diñeiro de onde máis a man o tiña: a súa propia empresa.  O 9 de novembro de 1904 Luis Arias, un dos empregados do banco, foi enviado a recoller 47.000 pesetas da época (sen furgón policial nin nada semellante!). Cando estaba na caixa do banco apareceu Gumersindo que, como empregado de maior antigüidade (12 anos na empresa), díxolle que as levaría el. Cando volvían comunicoulle que ía facer unhas xestións ... e xa nunca máis foi visto.

  O "Crédito Gallego" ofreceu unha recompensa de 2.000 pesetas e achegou esta descrición: 32 anos, estatura media, moreno, bigote pouco poboado, curto de vista, con estrabismo e lentes.

  Pero que ten que ver isto con Ordes?

  Como adoita suceder nestes casos, empezaron a chegar noticias de que fora visto en diferentes lugares, pero a que máis visos tiña de ser certa era que andaba pola comarca de Ordes fóra da vía principal, a pé, camiñando cara a Santiago. El (ou senón alguén que coincidía coa súa descrición) foi visto nun estado lamentable na parroquia de Galegos (Frades) onde comprou unha egua cun billete de 1.000 pesetas. O campesiño que lla vendeu non lle deu ningunha volta por medo a que o billete fose falso e quedar sen egua e sen diñeiro.

  Gumersindo Liñares mandou un telegrama desde Ordes que dicía: "Supónese existencia sujeto búscase en parroquia Barbeiros, Ayuntamiento Órdenes".

  O cabo-comandante da Benemérita en Ordes que organizou as batidas pola zona comunicou o 16 de novembro as dificultades que enfrontaba: Lázare deixou a súa montura e seguía a pé, pero os campesiños que os primeiros días colaboraran cos gardas de bo grado, agora, ao saber que era portador de 47.000 pesetas, comentaban para si que eran mellores que as 2.000 ofrecidas pola súa captura e querían continuar a procura pola súa conta. O cabo cría que Lázare estaba practicamente imposibilitado para andar e que o feito de non saber nada del en 36 horas era sinal de que fora ocultado polos paisanos ou morto para ser roubado, aínda que non descartaba de todo que puidese ter saído do cerco con axuda.

  Algún xornal publicou que o propio Lázare se entregara en Ordes, pero era falso. Outro publicou, días despois, que a familia estaba moi tranquila porque Lázare puxérase en contacto con eles comunicándolles que estaba san e salvo.

  Todo foron rumores pero a única verdade é que de Lázare nunca máis se soubo.

  Ah! un épilogo esperpéntico: a egua que comprou foi mandada á Coruña polo alcalde de Ordes, Antonio Rodríguez Riveiro. Nos cortellos municipais non a admitiron por non haber sitio. O campesiño que a trasladara levouna a unha corte privada en Santa Catalina e como o alcalde de Ordes non contestaba ao oficio, cambiou de lugar varias veces. A pobre egua foi outra víctima -un "dano colateral" diríase agora- do roubo do "Crédito Gallego".

  O enigma segue aí ... Que foi de Lázare? Escaparía e podería gozar da súa fortuna ou ... repousarán os seus ósos nalgún lugar da nosa comarca?

  Probablemente nunca o saberemos.