Árbores da comarca de Ordes

  A lista de árbores é curta, roldando as vinte especies, incluídas as cultivadas. Se engadimos outras nas que o número de exemplares presentes na comarca non é alto poden aproximarse ás 50 especies.

Os CARBALLOS, en plural, porque son dúas as especies do xénero presentes na Terra de Ordes difiren pola súa frecuencia. O carballo típico (Quercus robur- roble) é a especie case exclusiva, e distínguese ben polas súas landras colgantes de longos pedúnculos e as follas lampiñas. A árbore chamada en Galicia cerquiño, veriño ou rebolo (Quercus pyrenaica - melojo ou rebollo), é moi rara, posúe landras sostidas por longos pedúnculos e follas cubertas de pelos que se ven á primeira ollada e séntense ao tacto, coma se palpásemos un feltro ou a cara interna dun coiro.

Dos PIÑEIROS tamén hai dous no territorio: O piñeiro marítimo (Pinus pinaster) ou piñeiro bravo é unha árbore probablemente autóctona mentres que o piñeiro de Monterrey ou piñeiro insigne (Pinus radiata) é unha especie traída da costa pacífica americana, de California concretamente, pola súa boa adaptación ás condicións climáticas de aquí e rápido crecemento. O primeiro, aínda que é autóctono, tiña unha localización natural moi restrinxida e só o cultivo sistemático e a expansión por medios deforestados permitiron a súa rápida expansión nos dous últimos séculos.

O EUCALIPTO máis común (Eucalyptus globulus) é unha especie proveniente do sueste de Australia que só leva en Galicia desde 1850 ou 1860. Utilizada en principio como planta ornamental e fixadora de noiros polo seu rápido crecemento, agora é usada masivamente en plantacións de gran densidade de pés como base da industria madeireira en toda a Galicia costeira situada por baixo dos 400 m.

Acompañando ás carballeiras atopamos outras árbores, frecuentemente illadas ou en pequenas formacións:

O castiñeiro (Castanea sativa) cuxo froito e madeira foron fundamentais na historia do pobo galego pero que progresivamente foi perdendo importancia. O acivro* (Ilex aquifolium - acebo), a pereira brava (Pyrus cordata), o estripeiro*, escambrón ou espiño albar (Crataegus monogyna - majuelo) e o sanguiño* (Frangula alnus - arraclán).

Se hai chans profundos e relativamente húmidos incorpórase o bidueiro (Betula pubescens - abedul) como anticipo dos bosques de galería fluvial. Ás veces tamén atopamos o freixo (Fraxinus excelsior - fresno). Nas cotas máis baixas, con ambientes secos e cálidos déixase notar a influencia mediterránea pola presenza de folla dura e lustrosa, que son frecuentes nas carballeiras costeiras, entre elas o loureiro (Laurus nobilis - laurel).

  A vexetación ribeirega está composta por bosques de ameneiros (Alnus glutinosa - aliso) acompañados de bidueiros e salgueiros* (Salix atrocinerea - sauce) e, en ocasións, de abeleiras* (Corylus avellana). Trátase de bosques lineares, paralelos sempre á canle. Ás veces preto dos ríos e outras preto dos camiños, en solos ricos en nitróxeno atopamos o bieiteiro* ou sabugueiro (Sambucus nigra - saúco).

  Finalmente aparecen plantas ornamentais que se van asilvestrando e estendendo como a mimosa (Acacia dealbata), o carballo americano (Quercus rubra) ou o chopo branco (Populus alba).

* As plantas leñosas que ramifican desde o chan son arbustos, por tanto estas especies, tecnicamente, non son árbores senón arbustos.

 

ÁRBORES (ou arbustos*) da COMARCA
piñeiro do país	pino gallego	(Pinus pinaster)	abundante
piñeiro manso	pino piñonero	(Pinus pinea)	escaso
piñeiro americano	pino insigne	(Pinus radiata)	frecuente
ameneiro	aliso	(Alnus glutinosa)	abundante
bidueiro	abedul	(Betula alba pubescens)	abundante
abeleira*	avellano	(Corylus avellana)	escasa
buxo*	boj	(Buxus sempervirens)	escaso
sabugueiro*	saúco	(Sambucus nigra)	frecuente
érvedo*	madroño	(Arbutus unedo)	moi raro
uz branca*	brezo blanco	(Erica arborea)	frecuente
castiñeiro	castaño	(Castanea sativa)	abundante
rebolo	roble negro	(Quercus pyrenaica)	escaso
carballo	roble	(Quercus robur)	abundante
carballo americano	roble americano	(Quercus rubra)	frecuente
sobreira	alcornoque	(Quercus suber)	moi rara
nogueira	nogal	(Juglans regia)	rara
loureiro	laurel	(laurus nobilis)	abundante
mimosa	mimosa	(Acacia dealbata)	frecuente
acacia	acacia negra	(Acacia melanoxylon)	escasa
falsa acacia	falsa acacia	(Robinia pseudoacacia)	frecuente
figueira	higuera	(Ficus carica)	frecuente
frundio*	mirto de Brabante	(Myrica gale)	frecuente
eucalipto vermello	eucalipto rojo	(Eucalyptus camaldulensis)	escaso
eucalipto	eucalipto	(Eucalyptus globulus)	profuso
eucalipto	eucalipto	(Eucalyptus viminalis)	raro
mirta*	mirto	(Myrtus communis)	frecuente
freixo	fresno de la tierra	(Fraxinus angustifolius)	escaso
freixo	fresno común	(Fraxinus excelsior)	frecuente
oliveira	olivo	(Olea europaea)	ornamental
plátano	plátano	(Platanus hispanica)	frecuente
sanguiño*	arraclán	(Frangula alnus)	frecuente
estripeiro*	espino majuelo	(Crataegus monogyna)	frecuente
cerdeira	cerezo	(Prunus avium)	frecuente
guindo	guindo	(Prunus cerasus)	frecuente
loureiro real*	laurel cerezo	(Prunus laurocerasus)	frecuente
abruñeiro*	endrino	(Prunus spinosa)	frecuente
pereira brava*	piruétano	(Pyrus cordata)	frecuente
pereira brava*	piruétano	(Pyrus pyraster)	frecuente
chopo branco	álamo blanco	(Populus alba)	raro
chopo negro	álamo negro	(Populus nigra)	frecuente
salgueiro branco	sauce blanco	(Salix alba)	frecuente
salgueiro*	sauce ceniciento	(Salix atrocinerea)	abundante
salgueiro irto	sauce frágil	(Salix fragilis)	frecuente
salgueiro anano*	sauce rastrero	(Salix repens)	frecuente
salgueiro nodoso*	barda	(Salix salvifolia)	escaso
vimieiro*	mimbrera	(Salix viminalis)	escaso
olmo	olmo común	(Ulmus minor)	escaso