A Fonte das Meigas

  As encantadas ou mouras son figuras mitolóxicas con aspecto de muller nova, fermosa, de longos cabelos louros e ollos claros. Posuidoras de moitas riquezas, peites, tesoiras de ouro, gando, vacas, porcos, etc. Xeralmente están encantadas ás beiras de ríos, fontes ou covas próximas a dolmens ou castros. 

  O seu carácter é ambiguo, nada que ver coas benévolas fadas que popularizaron as películas Disney. Neste caso poden ser moi benéficas con quen lles fai un favor e outorgarlle valiosos agasallos pero tamén poden ser en extremo rancorosas con quen as traizoa ou simplemente as desaira, provocándolle feridas ou mesmo matándoo. 

  Algunhas veces hai que levarlles un bolo de pan quente e enteiro, senón non producirá efecto e a encantada tomará represalias. Outras veces convértense en serpes monstruosas e será preciso darlles tres bicos para romper o feitizo.

 

  O termo mouro/moura é moi utilizado pero debemos entender que non garda ningunha relación cos árabes que invadiron a península Ibérica. No século XVII o viño mouro era o viño sen mesturar con auga, sen bautizar. A palabra xentil foi substituíndose pola palabra mouro (o sen bautizar) de forma paulatina, ata absorbela case por completo e confundirse cos mouros históricos, os pagáns por excelencia para o cristianismo medieval. Este proceso tamén se deu en Irlanda. Así os túmulos neolíticos obra dos Tuatha de Danann (as tribos da deusa Dana) segundo os relatos mitolóxicos, remataron por considerarse obra dos daneses, pobo invasor pagán de Irlanda. 

  En Ordes tamén temos a nosa propia lenda de encantadas. O lugar é o castro Ceidón preto da Espenica e unha fonte moi próxima ao castro, que recibe o nome de Fonte das Meigas (sen dúbida hai algo de confusión cos termos).

 

  Houbo unha vez un campesiño que atopou a un mouro no castro Ceidón. O mouro estaba moi triste e explicoulle que tiña tres fillas encantadas alí no castro (as mesmas que ían beber á fonte). Necesitaba a súa axuda para liberalas e ese labor consistiría en levar tres bolos de pan quente á fonte. Así o fixo o campesiño pero entroulle fame e comeu o cornecho dun dos tres bolos. Cando chegou á fonte alí estaban esperando as belas mouras. Os tres bolos de pan convertéronse en cabalos nos que elas se montaron e escaparon. As tres?... Non! porque a un dos cabalos faltáballe unha pata! así que unha das mouras quedou atrapada para sempre na fonte onde segue aínda esperando que alguén a rescate. 

  A lenda non di que castigo recibiu o campesiño (ou quen ma contou non o lembra) pero dedica especial atención á tristeza do mouro que, laiándose, recitou este poema: 

                        Adeus Castro de Ceidón, 

                        aquí quedan as prendas do meu corazón.