Foot-ball en Ordes

  A finais do século XIX e principios do XX os cambios sociais aceleráronse. Nas cidades galegas había unha cada vez máis vigorosa burguesía aberta a novas modas non só no vestiario senón tamén en diversos costumes que viñan do estranxeiro.

  Abundaban cada vez máis os casinos, as agrupacións de excursionistas, as corais e os cinemas. Tamén os deportes tiveron éxito e aparecen as primeiras carreiras de coches ou de bicicletas e, por suposto, non podía faltar o fútbol (que entón aínda se escribía foot-ball).

  Na primeira década do século XX xorden equipos en Vigo e Coruña que serán o xerme do Celta e o Deportivo. As vilas como Ordes tardan un pouco máis, pero na década dos 20 a maioría xa contaban con equipos que estaban conformados só polos mozos das familias de posición, pois ao resto xa lles sobraba o exercicio físico que facían no campo e dedicaban o seu escaso lecer a actividades máis sedentarias como a taberna ou mocear.

  Aínda que moi probablemente xa se xogara algunha outra vez, o primeiro partido en Ordes do que temos constancia (porque apareceu unha reseña no xornal El Ideal Gallego) celebrouse en xullo de 1924. Varios mozos de adiñeiradas familias dividíronse en dous equipos, o "Órdenes F.C." e o "Infantil F.C." (este último, como o seu nome indica, estaba composto de futbolistas de menor idade).

 No Órdenes xogaron: Blanco, Juan Liñares, F. García, Gabino Amor*, Antonio Concheiro, Pol, Fernando Varela, Gumersindo Liñares, Celestino Concheiro, Arturo Viqueira e Manuel Mariño.

  O Infantil estaba composto por: José Concheiro, M. Álvarez, Ramón Faya, Ángel Mariño, Ruiz Louro, Rivas, L. García, Joaquín Varela, J. Viqueira e Luis Liñares.

  O árbitro foi José María Varela* (do que se podía supoñer a súa imparcialidade pois tiña un irmán en cada equipo) e o partido rematou 3-1 a favor do Órdenes. Segundo El Ideal Gallego: "Al partido concurrió un público tan numerosos como distinguido".

 

   A partir de aquí o fútbol sería habitual, especialmente nas festas patronais onde os partidos converteríanse nunha popular atracción. 
  No Nadal de 1926 temos noticia dun partido que se disputou en Ordes contra o Bergantiños. Os xogadores carballeses xa viñeron acompañados dun pequeno grupo de siareiros que viaxaron nun camión. A victoria foi para os de Carballo por pequena diferencia pero para o xornalista de El Ideal Gallego "El resultado favorable para nuestros simpáticos huéspedes y la escasa diferencia servirán de estímulo para nuevos partidos que se verificarán el año próximo y que servirán de base de unión entre dos pueblos hermanos". Rematado o partido as dúas formacións compartiron unha fraternal cea.
  Nas festas patronais de 1927 os mozos locais vapulearon 7-0 a unha selección de mozos veraneantes. Xogábase nun campo, pomposamente coñecido como "Stadium del Naranjal", que estaba á beira do cemiterio (o que hoxe é a parte sur do cemiterio vello).

  En maio de 1928 perderon un partido contra o Bergantiños por 4-3 onde a aliñación era: Blanco, Juanito, Rapela*, Antonio, Eliseo Neira, Liñares, Antonio Louro, Jurís,  Arturo, Otero e Mundito.

  A finais de 1928 o equipo desfíxose temporalmente, pero volveu recompoñerse en 1929 e seguiu disputando partidos con regularidade e acadando en xeral bos resultados. En agosto xogaron contra un equipo de Santiago, arbitrados por Antonio Concheiro, e empataron 2-2. A aliñación foi: Pepe, Liñares, Tarrio, Celestino, Eliseo, Gerpe, Mundito, Verguez, Arturo, Chucho e Louro.

  Os xogadores máis destacados acostumaban ser Eliseo e Mundito.

* Gabino Amor Rivas (1906-1947) sería recadador de contribucións e esposo da profesora Mª Concepción Carreró Cerecedo Maruja Carreró (1913-2008).
José María Varela Rendueles, fillo de Joaquín Varela Tojo (o propietario do Pazo do Peñasco), sería 12 anos despois o último gobernador civil republicano de Sevilla antes de ser ocupada por Queipo de Llano. O seu irmán Fernando, un dos xogadores, morrería moi novo, cinco anos despois, en 1929.
Jaime Iglesias Romero (m.1977) sería médico na Coruña. Toda a súa familia eran coñecidos como Rapela, o apelido da súa avoa.