Un San Xoán accidentado

   Esta historia aconteceu a comezos dos anos 50 na véspera de San Xoán.

  Un grupo de mozos de Ordes entre os que se atopaban Pepe de Rogelio, Pepe de Casabella, Víctor da Trapeira, Pepe de Ignacio, Fernando da Vidala, Manolo de Álvarez, Juan de Babila e varios máis, tiñan previsto facer unha cacharela fronte a casa de Antonio Rivas Couto Casabella na esquina do camiño que levaba ao cemiterio.

  Todos decididos, cando xa case era noite, foron buscar leña ao monte do Formigueiro que quedaba do outro lado do Rego da Braña. Sen darse conta cortaron algunhas árbores que estaban marcadas con chapapote, así que cando chegaron á vila xa tiveron o primeiro disgusto: traían a roupa manchada (e naqueles tempos a roupa era cara e tíñase moi pouca).

  Foron agochar a leña ata a hora de facer a cacharela a carón do cemiterio no que hoxe é unha explanada que serve de aparcamento aos coches. Como mozos que eran ían dando voces e rindo, contentos ante a perspectiva da troula, ignorantes de que no cemiterio estaba Ballesteros.

  Carlos Ramón Ballesteros (Ramón era o seu primeiro apelido, pero todos o coñecían como Ballesteros) que tiña uns 33 anos pola época, era un forasteiro que viñera a Ordes a traballar como funcionario de Abastos. Aquí coñeceu e casou coa única filla do antigo cacique local Domingo Antonio Moar Veiras. O matrimonio tivera un triste final porque Mª Jesús, a súa muller, morrera moi nova aos 28 anos, había pouco tempo.

  Desde ese fatídico día (11 de outubro de 1950), o melancólico Ballesteros ía a cotío ao cemiterio a chorar a súa pena, así que o balbordo dos mozos ofendeuno profundamente.

  Felizmente ignorantes dese tema, os mozos gozaron da festa de San Xoán. Ata contrataran aos gaiteiros de Buscás que subidos a un carro converteron a noite nunha verbena espectacular.

  Pero a festa trouxo resaca. Un par de días despois a Garda Civil foinos buscar ás súas casas con orde de presentarse no cuartel. Ballesteros tíñaos denunciado por "menosprezo aos defuntos".

  Así que alí foron unha ducia de mozos ao cuartel (que estaba no que agora e o supermercado Froiz) e os gardas deixáronos alí no patio. Se o denunciante fose outro, non lle terían feito caso, pero Ballesteros era alguén de alta posición.

  Ese encerro durou pouco tempo porque deu a casualidade que pasou un comandante de Santiago polo cuartel e, vendo aos mozos, estrañado, preguntou que pintaban alí. Cando lle explicaron a razón a súa reacción foi inmediata:

- ¡Qué se vayan a sus casas ... ya!

  Parecía que o tema rematara aquí e os mozos xa estaban tranquilos pero Ballesteros debeu insistir, así que nova sorpresa: agora terían que ir ao cárcere.

  Como se estaba construíndo a nova casa consistorial no lugar que antes ocupaba o cárcere, os presos agora estaban no vello consistorio (hoxe Edificio Rama, Alfonso Senra 50), así que alí se foron os nosos mozos e alí permaneceron dando a lata polos corredores un par de días ante a mirada comprensiva do carceleiro Javier Verea.

  O encerro non foi moi estricto: Pepe de Rogelio, o único dos mozos maior de idade (naquel tempo a maioría de idade era aos 21 anos), saía cando tiña que facer unha viaxe co autobús á estación da Pontraga para recoller o correo.

  Para o resto foron unhas vacacións algo aburridas. O máis fastidiado foi Juan de Babila que tiña moza no Mesón do Vento e non puido asistir á festa de San Pedro.

  Carlos Ramón Ballesteros (1917-2004) marchou coa súa sogra para Coruña. Anos despois vendeu as valiosas posesións de Moar (a esquina norte de Alfonso Senra coa Rúa da Canteira onde se fixeron as casas de Viriato). Volveu casar en 1957 con Carmenchu López-Chaves Meléndrez coa que tivo tres fillos. A maior, María (1958-2011) tamén está soterrada nese panteón do cemiterio de Ordes.