Aínda que non naceu en Ordes e só
pasou dous anos na nosa vila, o músico Higinio Cambeses é un personaxe destacado da nosa historia.
Naceu no ano 1900 en Antas (A Lama) nunha familia
humilde, dotado dun talento innato para a música, que aprendeu a executar e
compoñer de maneira autodidacta. Tocaba a maioría de instrumentos bandistas, aínda que destacaría especialmente
polo dominio do bombardino.
Isto ía acompañado dunha gran intelixencia e dun carácter
sensible pero inestable.
En
Antas fundou en 1926 a
Banda CELTA e
comezou a súa lenda como compositor, pois a maioría das pezas que tocaban eran
súas. Unha en especial sería moi famosa: "Ard'o eixo carballeira".
Tamén se dedica á política. En marzo de 1931 publica o artigo "¡La
aldea despierta!" e preséntase ás eleccións municipais como
radical-socialista. Isto parece que ocasionou que a súa banda non fora vista
con bos ollos polos dereitistas.
No mesmo ano 1931 ven a Ordes
como ensinante e director da recén creada banda Agrupación Musical de Órdenes. Na súa directiva estaban os dous líderes políticos
do concello: Antonio Concheiro Iglesias
e Manuel García Gerpe. Ensaiaban no
antigo matadeiro e na fábrica de curtidos.
O 31 de xullo
de 1932 debutan no coliseo ante moito público e tocan composicións de Cambeses.
Logo tocarán de novo con moito éxito nas festas patronais. O 11 de setembro de
1932, o Concello de Ordes rendeulle unha cálida homenaxe en recoñecemento á súa labor
artística.
Marchou para Viveiro onde deu
clases no conservatorio e dirixiu a súa banda municipal. Alí sorprendeuno o Alzamento de 1936. Participou nunha comisión de axuda aos presos políticos capturados polas forzas
nacionais, por iso foi detido e posteriormente ingresado no cárcere. Aínda que algunhas fontes din que foi á illa de San Simón, parece confirmado que estivo na prisión de Monforte. Unha vez rehabilitado
polo Réxime franquista trasladouse a Cuntis, entre 1943 e 1948, e
logo a Padrón, onde dirixiu
a súa banda municipal e compuxo o seu derradeiro traballo: "Noches del Santo Cristo".
Dende novo acompañárono as depresións e desequilibrios, aos que non axudou a súa traumática experiencia
no cárcere. En Padrón agudizouse a súa enfermidade ata sufrir mania
persecutoria. En 1949, logo de
facerse un profundo corte na gorxa, saltou do
balcón. Gravemente ferido, uns veciños conségueno trasladar ata o hospital de
Pontevedra, onde quedaría ingresado. Non valeu de nada: poucos días despois, o 21 de febreiro,
aparecería aforcado, colgado da saba da súa cama
do hospital.
Higinio Cambeses deixou escritas máis de douscentas composicións musicais. En agosto do 2009, a Agrupación Musical de Ordes rendeulle unha homenaxe dentro da décima Xuntanza de Bandas Populares de Galicia celebrada na nosa vila.
Sábese se Higinio tivo descendencia?
ResponderEliminarNon atopei referencias a que estivese casado o a que tivese fillos.
EliminarPor se fose do teu interese. Na información sobre Higinio Cambeses sinalas que no 36 foi detido e levado ó cárce da Illa de San Simón (isto non está confirmado), neste sentido podo indicar o seguinte: no arquivo do coro Cantigas e Agarimos de Santiago de Compostela fai uns 10 anos atopamos a partitura dun pasodoble titulado "Mondoñedo: pasodoble gallego" dedicado a "D. Américo González, oficial de prisiones (Monforte)" e datada en "Carcel de Monforte, 23 de abril de 1937", asinada por "H. Cambeses".
ResponderEliminarAgradecido pola infarmación. Un saúdo.
Eliminar