José Mª Riveira Pego

  José María Riveira naceu no Vicedo (Lugo) en 1922. De mozo emigrou xunto co seu pai á República Arxentina onde espertou o seu interese pola fotografía e onde iniciou a súa formación.

  Regresou a España para facer o servizo militar e xa non marchou. Aproveitando os seus coñecementos traballou como fotógrafo no Ferrol e Vilalba, pero finalmente acabou instalándose en Ordes en 1949. Viviu e traballou na casa do Ribacho no Recreo ata finais dos anos 70 en que se trasladou á Rúa da Fonte onde montou un laboratorio e unha tenda de fotografía.

  Casado con Francisca Román Martín (1928-2002), con ela tivo catro fillos: José Francisco, Víctor, Ana e Rosi.

  Durante os seus primeiros anos en Ordes José Mª e a súa muller traballaron sobre todo facendo ampliacións. Percorreu as aldeas da comarca primeiro en bicicleta e logo en moto recollendo fotos de carné para transformalas en retratos familiares, un labor artesanal que combinaba arte e técnica, pintura con fotografía. Pouco a pouco os clientes foron demandando novo material, así que tamén fixo fotos de estudio, fotos para carnés e retratos individuais para mandar a familiares que emigraran a América ou Europa.

  Tamén deixaba algunha cámara a mozos de Ordes (Manuel Caramelo Pena, Leandro del Río Naveira e David Faya Rodríguez) para que fixeran fotos polos arredores da Alameda os domingos e festivos.

  Naqueles anos 50 practicamente a única competencia que tiña en Ordes era "Foto Novío" (Mariano Novío Morillo e o seu fillo Carlos Novío Lousa), un estudio con sede en Betanzos pero que tamén tiñan un local nos Lagartos -e despois no "Bar Caribe" en Alfonso Senra- que se mantiveron en Ordes ata 1970.

  Xa nos 60, coa mellora da economía, Riveira comezou a centrarse no revelado dos carretes e nos actos sociais: vodas, bautizos e comuñóns e, nos primeiros tempos, funerais (aínda que hoxe poida parecer macabro).

  En 1970 marcha Novío de Ordes pero aparece na vila nova competencia en 1975 con Fernando Carvajal López (1936-2011), un xixonés que monta un estudio na Rúa República Arxentina ata que cerrou en 1992. Ese mesmo ano José Luis Cobas Domínguez puxo en marcha "Foto Órdenes" en Alfonso Senra, onde instalou a primeira máquina de revelado nunha hora e que foi a competencia máis dura.

  RIveira, non obstante, foi no século XX o máximo expoñente da fotografía ordense, o primeiro no que se pensa cando se fala de fotógrafos. As súas fotos son testemuña dunha época e un documento de gran valor para conservar a memoria do que foi Ordes.

  Faleceu aos 88 anos o 4 de outubro de 2010.

  Tres dos seus fillos seguiron a súa senda. José Francisco Cuqui traballou durante anos no local do Recreo ata que montou no ano 1987 "Foto Cuqui" na Rúa do Mercado. Doutra banda Rosi e o seu marido Ricardo Barca Transformaron en 1999 "Foto Riveira" en "Riveira Fotógrafos".

FONTE: "Ordes. Crónica fotográfica do século XX" (M. Pazos e D. Pereiro)