A familia Sánchez Somoza

  Na historia recente da nosa comarca houbo varias familias de Oroso que xogaron un papel bastante importante, como os Rapela -ou "Rapelas"- e os Castro.

  Os Sánchez Somoza foron outra desas familias. Durante os séculos XIX e XX estiveron vinculados ao pazo de Marzoa, aínda que anteriormente o lugar fora propiedade da familia Suárez, descendentes dos Torrechanos, unha liñaxe moi estendida polas terras de Santiago, Mesía e Folgoso.

  No século XIX, José María Sánchez Somoza Arias (m.1874), natural de Santa Olalla de Agrón (Melide), casou con Jacinta Rey Meijide de San Mamede dos Anxos (Oroso) -a propietaria do pazo-. Cando Jacinta morreu en 1851, casou coa súa irmá María Rey. Era un home de posición, Avogado dos Reais Consellos, Cabaleiro da Real Orde Americana de Isabel a Católica, xuíz de Instancia e promotor fiscal do Partido Xudicial de Ordes.
  Do seu primeiro matrimonio tivo unha filla chamada Elvira, que casaría con Cayetano Rey e serían pais do farmacéutico Emilio Rey Sánchez-Somoza. Froito do matrimonio deste con Melania Romero López nacería Emilio Rey Romero que casaría con Mª Victoria Fernández Latorre (filla de Juan Fernández Latorre, fundador de La Voz de Galicia), matrimonio que tería tres fillos: Emilio, Paloma e Santiago.

 

  Do segundo matrimonio tivo varios fillos. Unha foi Ignacia Carolina, que, casada con Casimiro Torre Castro, catedrático de Medicina na Universidade de Santiago, foi nai do tamén catedrático de medicina Casimiro Torre e do membro máis destacado da familia, o catedrático de dereito e alcalde de Santiago Lino Torre Sánchez Somoza (1866-1921). Outra filla, Luisa (m. 1930), casou co médico de Frades José Souto Maroño e un dos seus fillos, Lino Souto, foi un coñecido avogado a principios do século XX. Mercedes casou con Andrés Ramos Suárez de Castro, Amalia Dolores con Vicente Paredes e Mª Dolores quedou solteira.

 

  A propiedade do pazo pasou ao fillo varón Emilio Sánchez Somoza Rey (m.1887) que casou con Balbina Patiño Pérez (1857-1930), irmá do escribán do Xulgado Eulogio Patiño. O matrimonio tivo dúas fillas (Sofía e Emilia) e catro fillos varóns (José, Carlos, Amadeo e Emilio).

  Mentres Sofía, casada con José Costas, marchou a Lugo, Emilia (m. 1928), casada con Ramón Abeijón Suárez -o patriarca da familia Abeijón- permaneceu en Ordes.

  José Sánchez Somoza Patiño (m. 1941), que debía ser de armas tomar porque estivo implicado en varios incidentes que acabaron a paus, foi secretario de xulgado en Ordes e herdeiro do pazo. Como non tivo fillos no seu matrimonio con Clotilde Viqueira Fuentes (tía de Mundito) e os seus irmáns varóns Carlos (1880-1931) -enfermo mental-, Amadeo -emigrado a América- e Emilio (1888-1924) -tamén secretario de xulgado en Oroso- morreron antes ca el, deixou as propiedades aos netos varóns deste último.

  Emilio tivo dous fillos: Emilio e Milagros.

  Emilio Sánchez Álvarez Miluco (1901-1957), bastante afeccionado á bebida, traballou no Banco de La Coruña e morreu solteiro aos 56 anos de idade.

  Milagros Sánchez Somoza y Álvarez (m. 1971) casou en agosto de 1925 con Domingo Antonio del Río Castro (1896-1973), de distinguida familia ordense*. Antonio foi secretario do Concello de Cerceda, logo secretario do xulgado comarcal de Betanzos e por fin volveu a Ordes. O matrimonio tivo 6 fillos: Antonio, Mª Milagros, Emilio, Mª Isabel, Ana María e José Manuel. Eles foron a última xeración que levaron o apelido Sánchez-Somoza e viviron na vila.

  Antonio del Río Sánchez Somoza o Chulito, o herdeiro do pazo, foi todo un personaxe. Xunto co seu irmán Emilio o Carozo (ou Emilito) traballaban no Banco de La Coruña, pero cando herdaron a fortuna familiar metéronse en diversos negocios que acabaron bastante mal. Antonio puxo unha granxa de galiñas leghorn e cando a xente lle dicía que "Ave de pico no hace a su amo rico" el contestaba "... si este es un borrico". Puxo tamén unha fábrica de punto e foi concelleiro en Oroso. Emilio, que vivía preto da Fonte Estrei, compartiu inversións con Areoso e o Churreiro pero o seu alto tren de vida pasoulles factura.

  Ambos os dous tiveron gran influencia na actual configuración da vila pois o que hoxe é a Rúa Mundito era propiedade deles ata que venderon eses terreos.

  Antonio, casado coa profesora Inés Mª de Juan Verea Neche, morreu en 1988 sen fillos. A súa muller vive coa sobriña, tamén profesora, Mª Dolores Santos de Juan. Emilio (1930-1985) casou con Luisa, unha irmá do bailarín Juanjo Linares, e tiveron 4 fillas.

  Mª Milagros Minucha (m.2004 e única soterrada en Ordes) casou co veterinario Guillermo Represa Rodríguez co que viviu en Betanzos. O seu fillo maior, Guillermo Represa del Río, é montador de cine e estivo nominado aos premios Goya en 1995. 

  Isabel del Río non casou e abriu unha coñecida tenda de roupa en Alfonso Senra chamada "La Novedad", agora desaparecida.

  Ana Mª (1928-1995) casou en 1959 con outro veterinario, Manuel Pedreira Vázquez, co que tivo 3 fillos.

  O menor dos irmáns, José Manuel, é procurador na zona da Coruña.

 

*Os del Río Castro (Isabel, Antonio, Artemio, Sara, Celia e Manuel) eran unha adiñeirada familia ordense que tiña moitas propiedades na Fonte Estrei (onde agora está Couselo e arredores). Eran fillos de Manuel del Río Rúa (m.1908) e de Isabel Castro Amor (1868-1934), mestra de Buscás desde 1904. Isabel del Río Castro (m.1970), a maior, igualmente traballou na docencia, casou en 1928 co tamén mestre Federico García Expósito. Deu clase en varios lugares ata chegar á Coruña onde foi profesora e directora do Montel Touzet. Tivo dous fillos, Isabel e Jesús Mª Fefé (futbolista no Ordes dos 50). Antonio (m.1973) foi o que emparentou coa familia Sánchez Somoza. Artemio emigrou, posiblemente a América e non se volveu a saber del. Sara (m.2002) quedou solteira e vivía fronte da Couselo xunto cunha prima, Marina Castro Amor (m.1995) que logo ocuparía a casa do lado. Celia del Río Castro (m.1998) tamén mestra, casou en 1937 con funcionario do Banco Pastor Ángel Varela Jeannerat co que tivo 5 fillos: Josefina, Carmen, Isabel, Mª Elena e Ángel Roberto Varela del Río. Manuel tamén viviu na Coruña.