Lorenzo Louro Raposo

  Lorenzo Louro Raposo naceu en 1917 na Fraga, parroquia de Ardemil, lugar ao que debe o seu alcume: Lourenzo da Fraga. Foi o sexto de 10 irmáns (4 homes e 6 mulleres), fillos do matrimonio formado por Lorenzo Louro Garaboa e María Raposo Campos (1882-1971).

  Era unha familia con afección á Musica: Manuel, o maior dos varóns, tocaba algo a gaita e Lourenzo aprendeu a tocar o clarinete. En 1935, cando acababa de cumprir os 20 anos, comezaron a tocar xuntos ata que marcharon para o servizo militar.

  A Guerra Civil interrompeu a súa incipiente carreira.

  Cara a 1940 todos eles crean o grupo de música Os da Fraga. Manuel tocaba a gaita, Lourenzo o clarinete, Ricardo o tambor, e Jesús o bombo.

  Achegáronse á festa de Mercurín e puxéronse a tocar. A xente quedou admirada da súa actuacción e iso foi o reinicio da súa carreira, pero pronto apareceron novas dificultades: Manuel sufriu unha grave enfermidade que lle impedía tocar. O grupo resolveu este tema botando man dalgún substituto como José López Bao (1927-2015), tamén de Ardemil, e Florentino Ruibal Flor da Maquía, de Buscás.

  A pesar da súa baixa estatura Lourenzo era bastante arroutado. Daqueles tempos duros e de máxima rivalidade, Flor recordaba que nunha festa de Poulo uns gaiteiros de Buscás, Os do Xulio, puxéronse a tocar tamén por alí "pisándolles o terreo" e Lourenzo fixo ademán de sacar unha pistola para dispararlles. Afortunadamente o sangue non chegou ao río.

  Arredor de 1945 Lourenzo formou parte doutro grupo, Os Gaiteiros de Buscás, xuntándose con Ramón Fuentes Uzal Ramón o Pelado tocando a caixa, Cesáreo Liñares Vilariño Cesáreo da Rúa ao bombo e Manuel Viqueira, o gaiteiro de Vilaverde (Ordes).

  

   A súa carreira tivo un novo parón porque Lourenzo, desafecto ao réxime franquista, participou, xunto co seu irmán Jesús e outros veciños de Ardemil, nunha acción onde os guerrilleiros sabotearon varios postes de luz no Canedo en abril de 1946. Isto supúxolles aos dous irmáns unha condena de 4 anos de cárcere.

  Lourenzo era un formidable clarinetista (segundo moitos o mellor da zona) e tamén tocaba ben a gaita, de maneira que chegou a formar parte da banda de gaitas do Ballet Galego Rei de Viana. Os da Fraga foron toda unha atracción na época. Arrasaban por onde pasaban sobre todo cando o irmán pequeno, Jesús, baixaba do palco e se poñía a cantar pasodobles, coplas ou tangos coas mozas ao redor del.

  Precisamente Jesús (1922-2015) foi o máis coñecido na vila porque rematou montando unha taberna na Rúa Reconciliación preto do Banco de Santander e vivindo na Casa do Cubo en Buscás, parroquia onde está soterrado.

  Lourenzo morreu o 29 de decembro de 1987 aos 70 anos de idade e está soterrado no cemiterio de Ardemil.

FONTE: "Vilaverde" (Os Viqueiras)

  De propina podedes oír unha peza musical que eles tocaban premendo aquí: Folkoteca Galega.