Estorniños en Ordes

  Moitos ordenses recordarán aquelas tardes de finais do verán cando se vían enormes bandadas de paxaros nos ceos da vila. Esas nubes negras que de súpeto cada poucos segundos cambiaban de forma e dirección de xeito aparentemente aleatorio son uns dos espectáculos máis impresionantes e entretidos que pode ofrecer a natureza.

  Non obstante non todo é bonito: tamén trae aparellado indisolublemente uns niveis de ruído tan altos que poden chegar a ser intolerables, sobre todo se se prolongan durante a noite, e enormes cantidades de excrementos nos lugares onde repousan estes paxaros.

Quen era o responsable?  

  O estorniño, ou mellor dito os estorniños, porque hai dúas especies moi parecidas: o pinto (europeo) e o negro (exclusivo de España). É un paxaro de cabeza pequena, pico cónico, amarelo, corpo esvelto con plumaxe negra de reflexos verdes e morados e pintas brancas, ás e cola longas e pés avermellados. Mide uns 22 cm desde o peteiro ata o extremo da cola, e 35 de envergadura. Esta ave tan familiar vive en bandadas e aliméntase no chan, metendo o pico entre a herba para localizar insectos e miñocas.

  Son aves omnívoras que se alimentan de invertebrados e froitas. Durante a primavera e o verán a súa alimentación baséase nos invertebrados que poden atopar en campos, bosques e xardíns, o que contribúe ao control de pragas nos cultivos polo que en Centroeuropa é unha ave moi consentida e a súa nidificación é alentada con gran cantidade de caixas-niño.

  A migración do estorniño prodúcese en dúas etapas: a finais de verán as aves desprázanse un pouco cara ao sur da súa distribución estival, cara a uns puntos chamados cuarteis de final de verán; desde estes puntos inician posteriormente a verdadeira migración invernal que os trae ás nosas latitudes.

  O seu lugar preferido en Ordes eran os plátanos da alameda e os do parque Félix Rodríguez de la Fuente. O problema chegou a ser tan grave que no ano 2008 o concello encargou un estudo ao enxeñeiro técnico agrícola Miquel Cols i Obradors e ao biólogo Josep Costa i Fernández. Dito estudo concluíu que había case 108.000 estorniños! neses dous lugares. Para que vos fagades unha idea, tendo en conta que cada estorniño pesa uns 80 gramos, habería uns 8.600 kg (como 86 porcos de bo tamaño) en total.

  Para a súa eliminación usouse un equipo de reprodución de sons, "mesturando berros de alarma do estorniño con berros de aves rapaces e córvidos" e con 80 vatios de potencia. A instalación empezou a funcionar o día 14 de febreiro e pouco a pouco os estorniños foron marchando.

  Durante anos non volveron á vila, non obstante co paso do tempo foron vistos algunha outra vez, por exemplo no ano 2021 e 2022 apareceron de novo e houbo que volver a poñer en funcionamento o equipo de son.