O Río Lengüelle

  Nace na parroquia de Queixas (concello de Cerceda) no lugar onde conflúen o río Pórtigo de Vilasenín -que marca a fronteira de Cerceda con Ordes- e o río de Tourío que ven da Serra de Montemaior.

  Logo de recibir as augas do regato Tarrulo, discorre en dirección norte-sur e no seu percorrido duns 27 Km (ou 36, se contamos tamén o cauce do Tourío) recolle augas de Cerceda, Tordoia e Ordes. Os seus afluentes máis importantes son o río Cabrón pola marxe esquerda e o río da Pontepedra, logo chamado Bustelo, pola marxe dereita.

 

  Serve de fronteira natural entre os concellos de Tordoia e Ordes no seu curso medio, e, posteriormente, entre os de Trazo e Oroso no baixo. Gran parte do seu curso discorre paralelo á vía do tren.

  Finalmente, a uns 400 metros ao sur das Ventas (Trazo) desemboca no río TAMBRE.

  A súa cunca é duns 328 Km², o que supón o 43 % da comarca de Ordes, e o seu caudal chega aos 11 m³/s.

  A pesar do seu escaso tamaño e importancia dentro de Galicia, foi honrado (ou insultado?) por Eduardo Pondal, o inmortal bardo de Ponteceso, que lle dedicou un poema:

 

EDUARDO PONDAL   –Rio Langüelle, rio Langüelle, ben se vé q' és da montaña; ou feo fillo das brétomas, e das uces desleiradas. Cando te vexo de longe, atravesando nunha gandra, non sei se sinto suidades, s' hé ó que sinto na alma; solo sei que estou de mais, donde me pôn mala cara, q' en montañés, cortesía, está por demais buscála.   Ou aires de Troitosende, terra, donde m' eu criára; levad' esta filla vosa, Levá d' esta terra estraña!

Os rios da miña terra, non tên á cara tan brava, nin parece qu' á ninguen neguen unha sede d' auga; nin teñen, en vez de frores, tan solamente uces altas. C' o teu esquivo caraute, e receosas miradas, pareces, Langüelle, un lobo, que, por non ver gente, escapa. As tuas ribeiras son ben soas é ben escravas; donde no medio do vrán, só se vé pousada a garza.   Rio Langüelle, rio Langüelle, ben se vé q' és da montaña; ou feo fillo das brétomas, e das uces desleiradas!